2.3.3 KERNCOMPETENTIE 4



Rol:
Zorgverlener
Domein:
Zorg
Domeinspecificatie:
Zorg voor mantelzorgers

Competentie 4:
Om het zelfmanagement van mantelzorgers van chronisch zieken, gehandicapten of stervenden te bevorderen, biedt de VGG ondersteuning aan mantelzorgers

Toelichting
De VGG komt in de intra- en extramurale zorg op diverse manieren met mantelzorgers in aanraking. Waarom mantelzorgers zorgen, wat zij doen, en hoeveel tijd zij aan deze zorg besteden kan zeer uiteenlopen en heeft direct invloed op de situatie thuis. De laatste jaren is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de taken en de rollen van de mantelzorgers. Dit heeft mede geleid tot een duidelijke erkenning van het belang van de mantelzorg. De LVT (nu ActiZ) heeft daarom destijds ook ondersteuning van de mantelzorg als product in het pakket opgenomen. Meestal zijn de partners van de zorgvragers de primaire verzorgers, maar ook familieleden, kinderen en vrienden kunnen mantelzorgers zijn. Als mantelzorgers kunnen zij diverse rollen vervullen, zoals die van hulpbron, medezorgvrager en medezorgverlener. Mantelzorgers komen door de hoeveelheid aan rollen en taken nogal eens in de knel. Door het ondersteunen van mantelzorgers in de diverse rollen en door het bevorderen van hun zelfmanagement levert de VGG een belangrijke bijdrage aan het verbeteren van de kwaliteit van hun leven. Tevens levert zij een bijdrage aan het in stand houden of verbeteren van het bestaande zorgsysteem.
Diverse hulpverleners en vrijwilligers kunnen ondersteuning bieden bij de uitvoering van specifieke taken die de mantelzorger op zich heeft genomen, zoals huishoudelijke taken of respijtzorg. De VGG onderscheidt zich hierin door haar assessment en analyse van de situatie, door het kunnen anticiperen op de gevolgen van de situatie, en door het combineren van de rollen van zorgverlener, regisseur en coach. Ook maakt zij gebruik van de wetenschappelijke kennis en inzichten over mantelzorg en mantelzorgondersteuning. Veelal zal de VGG deze vaardigheden inzetten in complexe situaties waarbij veel formele en informele hulpverleners betrokken zijn. Zij moet hierbij flexibel en creatief en oplossingsgericht te werk kunnen gaan.

De heer van Dijk heeft een ernstige vorm van hartfalen en is daarvoor onder behandeling bij de cardioloog. Meneer kan zichzelf nog verzorgen, maar is voor de overige zorg afhankelijk van zijn vrouw. Meneer is bang voor de dood en is daardoor onrustig en soms agressief naar zijn vrouw. De huisarts schrijft haldol voor met weinig effect. Mevrouw kan de situatie echter niet meer aan en vertrekt voor twee weken naar een klooster om bij te komen. Meneer voelt zich erg in de steek gelaten. In die periode zorgt de oudste dochter zo goed mogelijk voor haar vader. Na haar terugkeer uit het klooster gaat mevrouw naar de huisarts en vraagt of hij niet kan zorgen dat haar man wordt opgenomen. De huisarts besluit de VGG te vragen bij het echtpaar langs te gaan om de situatie in kaart te brengen en te kijken welke zorg er nodig is om het voor alle betrokkenen hanteerbaar te houden.


Bij
het ondersteunen van mantelzorgers

gaat het om
  • bekend zijn met mantelzorgproblematiek, draagkracht en draaglast;
  • de noodzaak voor het ondersteunen van mantelzorgers signaleren;
  • relatie met mantelzorgers opbouwen en onderhouden;
  • handelen afstemmen op de mantelzorger;
  • spanning hanteren tussen professionele en persoonlijke normen;
  • spanning tussen belangen van zorgvragers en belangen van mantelzorgers hanteren;
  • spanning tussen behoeften van mantelzorgers en mogelijkheden vanuit de instelling hanteren;
  • draagkracht vergroten bij cliënt en mantelzorger.

zodat
de mantelzorger meer greep op zijn situatie kan houden en minder overbelast raakt.

[verder naar: 2.3.4 Kerncompetentie 5]